Drietrapsraket
Stap 1 in deze drietrapsraket is de digitalisering. De Ru: “In de afgelopen jaren zijn inkoopprocessen op grote schaal gedigitaliseerd. Die digitalisering heeft het mogelijk gemaakt om veel van de repetitieve en tijdrovende taken in het inkoopproces te automatiseren. Organisaties kunnen nu gebruikmaken van softwareoplossingen die inkooporders genereren, leveranciers beheren, facturen automatisch verwerken en betalingen uitvoeren. Alleen bij afwijkingen is er dan nog handwerk nodig." Dat heeft geleid tot allerlei kostenbesparingen - direct (lagere prijzen) en indirect (minder handelingen, minder fouten, minder vertragingen, lagere voorraden). "Bovendien is dit ook een stuk duurzamer dan toen alles met papier moest - alleen al door de mogelijkheid om binnenkomende facturen in PDF- of XML-formaat te kunnen verwerken." Een nevenvangst van de digitalisering is dat er allerlei data vrijkomen.
Stap 2 is om deze 'bak data' te structureren, zegt De Ru en te presenteren via dashboards en KPI's zoals de doorlooptijd van inkooporders of de betaaltermijnen. Denk aan alle informatie die is vastgelegd in contracten: operationele informatie van de afdeling inkoop - bijvoorbeeld van elektronische inkooporders met data over de hoeveelheden bestelde artikelen, leveranciers en prijzen, en financiële informatie uit inkoopfacturen en betalingen.
Stap 3 is data gedreven acties ondernemen om het Source-to-Pay-proces nog verder te verbeteren. Proberen de doorlooptijd van een inkooporder te verkorten, bijvoorbeeld, zodat je eigen klanten ook sneller kunnen worden bediend, zelfs als je de producten die ze bestellen niet op voorraad hebt.
Het woord 'data gedreven' doet overigens niet helemaal recht aan wat er allemaal komt kijken bij deze stap. "Om te weten welke actie je moet nemen, is het eerst nodig achter de cijfers te kijken. Hoe komt het dat een bepaalde leverancier zo traag levert? Is het omdat een inkoopmanager binnenkomende facturen altijd zo laat fiatteert? Dan moet die zijn werkwijze beteren. Of is het omdat de leverancier het vel over de oren is gehaald bij de contractonderhandelingen? Dan moet dat misschien worden rechtgezet. Alhoewel: is het wel zo'n bezwaar dat hij traag levert? Als hij makkelijk door een andere leverancier kan worden vervangen misschien niet. Als het om een 'strategic supplier' gaat die strategische producten levert, is een aanpak met fluwelen handschoenen wellicht verstandig.
Kortom: er is geen 'one size fits all'. Welke maatregelen juist zijn, verschilt; het hangt helemaal af van de precieze omstandigheden. "En om die te kunnen bepalen, is het nodig om detail inzicht te hebben. Dus weer terug te gaan naar oorspronkelijke contract, die inkoopfactuur en die bestelorder", zegt De Ru.